Fuel Cell คืออะไร!?! ทำไม ‘อีลอน มัสก์’ ซีอีโอ TESLA จึงบังอาจกล่าวว่า “ฟิวเซลล์ (Fuel Cell) เป็นพลังงานที่โง่เง่ามาก ควรจะเปลี่ยนชื่อเป็นพลังหน้าโง่มากกว่า (Fool Cell)”
เซลล์เชื้อเพลิง (Fuel Cell) หรือ ‘ฟิวเซลล์’ คือเทคโนโลยีหนึ่งที่ใช้ผลิตพลังงานไฟฟ้า ด้วยกรรมวิธี “เปลี่ยนพลังงานเคมีไปเป็นพลังงานไฟฟ้า” เซลล์เชื้อเพลิงใช้ปฏิกิริยาทาง ไฟฟ้า-เคมี ปราศจากกลไกหรือชิ้นส่วนเคลื่อนไหว เกิดความร้อนต่ำ เมื่อเทียบกับการใช้ ‘เจเนอเรเตอร์’ เพื่อปั่นไฟซึ่งจะ “เปลี่ยนพลังงานกลให้เป็นพลังงานไฟฟ้า” และสิ่งที่หลงเหลือจากการทำปฏิกิริยาดังกล่าว จะมีเพียง ‘น้ำ’ เท่านั้น
เซลล์เชื้อเพลิงเป็นหนึ่งในงานวิจัยที่ถูกพัฒนาอย่างต่อเนื่อง และมีหลายรูปแบบ โดยในแต่ละรูปแบบจะตอบสนองการใช้งานที่แตกต่างกันไป ไล่เรียงตั้งแต่ ยานอวกาศ, รถ, รถโดยสารสาธารณะ รวมทั้งอุปกรณ์พกพาทั้งหลาย สำหรับเซลล์เชื้อเพลิงรูปแบบที่นำมาใช้กับรถ ได้แก่ ‘PEMFC’ (Proton Exchange Membrane Fuel Cell) เซลล์เชื้อเพลิงได้ถูกพัฒนาให้เป็นแหล่งผลิตพลังงานหลักให้กับรถ และพลังงานที่ได้จากขั้นตอนนี้จะเป็นพลังงานสะอาดที่เกิดจาก การรวมตัวของก๊าซไฮโดรเจน (H2) และก๊าซออกซิเจน (O2) ผ่านทางปฏิกิริยาเคมี และผลลัพธ์ที่ได้ คือ พลังงานไฟฟ้า (และน้ำ) ตามสมการ
H2 (Hydrogen) + O2 (Oxygen) = Electricity & H2O
รถเซลล์เชื้อเพลิงถูกขับเคลื่อนด้วยมอเตอร์ไฟฟ้า ซึ่งใช้ไฟที่ผลิตจาก ‘แผงเซลล์เชื้อเพลิง’ (Fuel Cell Stack) เป็นหลัก โดยไฟฟ้าเกิดขึ้นจากการทำปฏิกิริยาทางเคมีระหว่าง ‘ไฮโดรเจน’ กับ ‘ออกซิเจน’ ภายในแผงเซลล์เชื้อเพลิง สำหรับเชื้อเพลิงอย่างไฮโดรเจนที่นำมาใช้นั้น เป็นการนำไฮโดรเจนจากถังเก็บส่งให้กับ Fuel Cell Stack โดยตรง ขณะที่ออกซิเจนถูกนำมาจากอากาศที่ไหลผ่านมาทางด้านหน้ารถนั่นเอง
เหตุที่ไฮโดรเจนได้รับความสนใจ เพราะเป็นเชื้อเพลิงที่ผลิตได้จากทุกสิ่งอย่างรอบตัว อาทิ พลังงานชีวมวล, ก๊าซธรรมชาติ, การแยกออกมาจากน้ำบริสุทธิ์, พลังงานลม, พลังงานแสงอาทิตย์ ฯลฯ ไฮโดรเจนจึงเป็นเชื้อเพลิงสะอาด มีมากมายมหาศาล และไม่มีวันหมด
และเหตุที่ นายอีลอน มัสก์ วิพากษ์วิจารณ์ให้เปลี่ยนจาก “Fuel Cell ไปเป็น Fool Cell” ก็น่าจะมาจากไฮโดรเจน ที่มีความยุ่งยากในการจัดเก็บ รถเซลล์เชื้อเพลิงแต่ละรุ่นต้องใช้ถังไฮโดรเจนจำนวนหลายถัง (สร้างความรู้สึกไม่ปลอดภัย) อีกทั้งขั้นตอนการผลิตไฟฟ้าจาก Fuel Cell Stack ก็ต้องมีแบตเตอรี่ทำหน้าที่สำรองพลังงานไม่แตกต่างจากรถไฟฟ้า (EV) จะฉลาดกว่ามั้ย…หากจะตัดขั้นตอนของเซลล์เชื้อเพลิงทิ้งไป แล้วส่งไฟจากแบตไปขับเคลื่อนมอเตอร์แบบตรงๆ กันไปเลย
มีจุดด้อย ก็ต้องมีจุดเด่น ไม่เช่นนั้นค่ายยักษ์ใหญ่ อาทิ HONDA, Mercedes-Benz, BMW, AUDI และ TOYOTA ฯลฯ คงไม่ซุ่มพัฒนาเทคโนโลยีเซลล์เชื้อเพลิงกันมาอย่างยาวนาน และข้อดีที่เหนือกว่ารถไฟฟ้าแบบเห็นๆ คือ เติมไฮโดรเจนเต็มถังใช้เวลาเพียง 3-5 นาที เท่านั้น!!!